Zboża ozime (oziminy) to zboża, które do prawidłowego wzrostu potrzebują niskich temperatur, co sprawia, że wysiewa się je jesienią, zimą leżakują pod, a zbiór plonów następuje wiosną lub latem.

W Polsce uprawiane są, jako oziminy, m.in. pszenica, jęczmień, pszenżyto, żyto, a także rzepak i rośliny kapustne. Jednak, niestety, są one narażone na większe ryzyko zachwaszczenia, zmniejszającego plony. Chwasty odbierają roślinom uprawnym dostęp do składników mineralnych gleby, wody i światła. Dlatego też należy zwrócić baczną uwagę na zastosowanie środków chwastobójczych w okresie jesiennym, przed zimowymi chłodami, żeby uniemożliwić chwastom rozplenienie się w oziminach.

Najgroźniejsze chwasty dla zbóż ozimych

Do najgroźniejszych chwastów dla ozimin należą:

• miotła zbożowa – trawa występująca na terenie całej Polski, preferująca glebę suchą i piaszczystą, kwaśną, występująca jednak powszechnie i na innych terenach. Jest jednym z najgroźniejszych chwastów, atakujących uprawy pszenicy, głownie ozimej, ale też lnu i roślin okopowych. Często spotyka się ją na gruntach poagrarnych, gdzie przenosi się, jako roślina obcopylna, z gruntów rolnych i vice versa.

• przytulia czepna – rozmnaża się samopylnie lub przy pomocy muchówek, co sprawia, że – podobnie  jak miotła zbożowa – ma dobre warunki do rozprzestrzeniania się na terenie gruntów w całym kraju. W przeciwieństwie jednak do miotły zbożowej, preferuje żyzne i azotowe gleby. Jak wskazuje nazwa – przytulia czepna wczepia się w inne rośliny i utrudnia im zdobywanie pokarmu z gleby, a także ich zbiór. Dla zbóż i roślin ozimych jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ nie straszne jej niskie temperatury: rozwija się w okolicach 0 stopni, a może przetrwać nawet silne mrozy. 

• bodziszek drobny – w małej ilości jest nieszkodliwym chwastem, występującym głównie na obszarach suchych, skalnych, obsadzającym nieużytki, odłogi, wysypiska itp. Jednak w większej ilości zaczyna zagrażać uprawom, pobierając z gleby duże ilości soli mineralnych i wody, co wpływa na osłabienie plonów, a także – ze względu na rozbudowany system korzeniowy – problemy ze zbiorem.
  
• chaber bławatek – wywodzący się z rodziny astrowatych chwast jest najczęściej spotykany w glebach ubogich w wapń, a ponieważ rozmnaża się za pomocą zapylania przez motyle czy muchówki, rozprzestrzenia się nie tylko na nieużytkach i ugorach, ale i polach uprawnych. Lecznicze, ozdobne i miododajne właściwości chabrów bławatków są doceniane przez inne gałęzie przemysłu, jednak w przypadku upraw zbóż, chabry są szkodliwe.
  
• fiołek polny – podobnie jak chaber bławatek, fiołek używany jest jako roślina lecznicza, jednak w uprawie zbóż jest chwastem, czyli elementem niepożądanym. Choć to niepozorna roślinka, zagraża kiełkującym nasionom i siewkom roślin uprawnych, przez co może znacznie obniżyć plony. 
  
• mak polny – pojawiający się na polach w całej Polsce mak preferuje gleby żyzne, wilgotne, wysokowapienne. Może zakłócić wzrost i rozwój zbóż i innych upraw, a także, ponieważ jego płatki zawierają substancje szkodliwe, zabarwić mąkę i powodować jej szybsze psucie się.
  

Zwalczanie chwastów zbóż ozimych

Skuteczne opryski pól przed zimą mogą sprawić, że uprawa nie będzie borykała się z problemem chwastów na wiosnę. Wybranie odpowiedniego preparatu herbicydowego i przeprowadzenie oprysku po siewie lub wschodzie roślin jest kluczowe dla zbioru ozimin. 

Jak przy każdym oprysku, należy dostosować rodzaj preparatu do uprawy i wielkości zachwaszczenia, a także postawić na sprawdzone preparaty o odpowiednio działającej substancji czynnej. Obecnie popularne są preparaty z DFF (diflufenikanem), metrybuzyną, chlorosulfuronem, florasulamem, pendimetaliną, odosulfuronem metylosodowym, pikolinafenem, jednak każdy doświadczony rolnik wie, jakie konkretnie środki sprawdzą się w jego uprawach. Jedno jest pewne – niezabezpieczone oziminy, to stracone oziminy.